Hoe ga je om met de ouder wordende cliënt met een verstandelijk beperking?

De zorg voor de ouder wordende cliënt met een verstandelijke beperking vraagt om specifieke competenties van zorgprofessionals. Vooral bij dementerende cliënten is een speciale benaderingswijze erg belangrijk. En de doelgroep wordt steeds groter, want mensen worden ouder. De stichting Dichterbij, een organisatie die kinderen en volwassenen met een verstandelijke beperking ondersteunt, vroeg HAN VDO om voor haar medewerkers een scholing op te zetten. Dit werd een groot succes.

“We wilden eigenlijk een soort practice what you preach”, vertelt Lucie de Valk, unitmanager bij Dichterbij. “Het is belangrijk dat medewerkers heel goed kijken naar wat een cliënt nodig heeft om beter te kunnen functioneren. De kracht van dit traject is dat het enorm goed aansluit bij onze doelgroep”. Dionne Schellekens, opleider bij HAN VDO: “Het scholingsprogramma is samen met professionals van Dichterbij ontwikkeld. Ook geven medewerkers van Dichterbij zelf les in dit scholingstraject. Het is een mooie coproductie.” “Het zit ‘m vooral in de bewustwording” vertelt Marian Langen, dienstverlenend coördinator bij Dichterbij: “Ik hoor telkens terug hoe waardevol de scholing is geweest. Met name de bewustwording en de praktische tips zijn zeer welkom. Het gaat om de reflectie op: ‘Waarom heb ik op deze manier gehandeld bij deze cliënt en wat levert het op?’ Hoe kan het beter?”

Dichterbij koos voor dit traject van HAN VDO omdat het volgens Lucie de Valk zo lekker praktisch is. Het gaat over wat dementerende mensen voelen en beleven en hoe je daar als zorgmedewerker het best mee kunt omgaan. ‘We zijn gestart met een bijeenkomst bij sociaal geriater Anneke van der Plaats. Dat was fantastisch. Zij vertelde aan de hand van voorbeelden uit de praktijk die iedereen herkende.”

Prikkelverwerking

De visie van Anneke van der Plaats is de onderlegger van de training. Zij richt zich op de prikkelverwerking bij dementerenden, dus mensen moet heel goed snappen hoe prikkels binnenkomen en hoe die verwerkt worden.
Lucie de Valk: “De omgeving zorgt voor die prikkels, dus wij moeten niet de cliënt willen veranderen, maar de omgeving proberen aan te passen aan de prikkelverwerking van de ouder wordende cliënt. Bij een terugkomdag realiseerde iemand zich dat ze namelijk zelf het meeste lawaai maakte met haar schoenen. Dus het hele team heeft afgesproken geen schoenen met hakken meer te dragen om die prikkels te verminderen.”

Dienstverlenend coördinator Anthonette Verstegen, die de training ook heeft gevolgd, geeft aan: “De training was vooral zo prettig omdat je heel veel achtergrondinformatie kreeg, die nog eens werd verduidelijkt met voorbeelden. En je ging er vervolgens heel praktisch mee aan de slag. Elk groepje kreeg een opdracht en aan het eind van de training gaf je een presentatie over hetgeen waaraan je had gewerkt. Zo hebben we een activiteitenkast gemaakt en een klapper waarin per cliënt vermeld stond wat vindt hij wel en niet prettig en leuk vindt. Dit was het resultaat van een opdracht en die wordt nu dagelijks gebruikt.”

Meten van resultaten

Dit traject is gericht op de verstandelijk gehandicaptensector, maar kan ook worden aangeboden in verzorgingstehuizen, verpleeghuizen en bij de thuiszorg. De resultaten van de training bij Dichterbij worden in 2016 gemeten.
Mai Eijkmans: “We willen de kwaliteit borgen en dat doen we onder meer door effecten te gaan meten. Deze training scoort heel hoog bij medewerkers. Ook in de functioneringsgesprekken met de individuele medewerkers kwam de training goed uit de bus. Dan coachten wij weer door met de vraag: wat ga je er nu mee doen? Het is cruciaal dat het geleerde in de praktijk wordt gebracht. Dan ga je ook ontdekken wat je nog meer nodig hebt. We gaan er zeker een vervolg op ontwikkelen.”
Wil je meer informatie over de training neem dan contact op met Dionne Schellekens via Dionne.schellekens@han.nl / (024) 353 06 00