Resultaten impactmeting

Resultaten impactmeting: Ruim 80.000 studenten in het beroepsonderwijs profiteren van publiek private samenwerking

Den Haag, 1 oktober 2019 – Mbo en hbo-onderwijsinstellingen en bedrijven weten elkaar steeds vaker en beter te vinden in publiek private samenwerking (pps) om de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt te verbeteren. Het aantal bedrijven dat intensief samenwerkt met het beroepsonderwijs in het mbo en hbo is sinds 2016 gestegen van 6.000 naar 9.800, een groei van 58% in twee jaar. Daar profiteren zo’n 84.000 studenten van. Dit blijkt uit een impactmeting van Katapult, een netwerk van samenwerkingsverbanden tussen beroepsonderwijs, bedrijfsleven, onderzoek en overheid. De Centres of Expertise Zorgalliantie/Krachtige Kernen en Sneller Herstel van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) participeren in Katapult.

In de provincie Gelderland zijn maar liefst 45 publiek-private samenwerkingsverbanden. Dit hoge aantal hangt samen met de economische bedrijvigheid en het groot aantal studenten dat in onze regio een beroepsopleiding volgt. De Faculteit Gezondheid, Gedrag en Maatschappij (onderdeel HAN) kent twee Centres of Expertise waar werkveld, onderwijs en onderzoek samen optrekken.

In de praktijk leer je de details van het vak
Het Centre of Expertise Krachtige Kernen draagt bij aan een vitaal, kwalitatief goed leefklimaat en samenleving. Bijvoorbeeld in de gemeente Lingewaard waar de Krachtige Leerkring aanjager is van ‘Samen leven en leren in Lingewaard’. Vanuit het bruishuis van Stichting Welzijn Lingewaard (SWL) in Bemmel werken sinds 2016 vele tientallen studenten uit verschillende opleidingen samen met docenten, onderzoekers, professionals en inwoners aan uitdagende, lokale en maatschappelijke vraagstukken. O.a. aan verminderen van eenzaamheid. Vijf jaar geleden starten Wil van den Hurk van SWL met het opzetten van eetcafes. Studenten draaien over een langere periode mee, “De frisse blik van studenten geeft nieuwe impulsen aan het concept, vertelt Wil van den Hurk. Onderlinge contacten zijn op speelse wijze versterkt en er is een receptenboek samengesteld.” Studenten ervaren zo zelf hoe het is om als vrijwilliger actief te zijn, krijgen inzicht in de wijze waarop de eetcafés bijdragen aan de vermindering van eenzaamheid en wat daar nog verder helpend in is. “Als organisatie kunnen wij de studenten samen met ander partners breder inzetten bij vragen uit ons gebied”, voegt Rita Spikker, bestuurder SWL toe. “We kunnen zo mede het onderwijs en onderzoek bepalen.”

Het Centre of Expertise Sneller Herstel richt zich op onderwijs en innovatie in de revalidatie zorg. Bijvoorbeeld in de vorm van een Leerwerkplaats bij het ZZG Herstelhotel. Ton Satink is als onderzoeker verbonden aan de Leerwerkplaats. “Aan een groot praktijkgericht onderzoeksprogramma ‘Alles is revalidatie’ dragen studenten met deelprojecten bij”, vertelt Satink. “Daarbij zijn groepen van circa 25 studenten, veelal continue, aanwezig om hier in interprofessionele groepen deelvragen van het onderzoeksprogramma te beantwoorden. Zo innoveren we het Herstelcentrum, bieden we een krachtige leeromgeving voor onze studenten en doen we echt aan praktijkgericht onderzoek.”

Goed gekwalificeerde mensen reden voor meer deelname bedrijven
De belangrijkste motivatie voor bedrijven en werkveldpartners om deel te nemen in een pps is in de meeste gevallen de noodzaak tot goed gekwalificeerd toekomstig personeel. Daarnaast realiseren bedrijven zich dat het beroep fundamenteel verandert, en zien zij het onderwijs als een manier om dit beroep en hun vakgebied samen vorm te geven. Bedrijven voelen zich, meer dan voorheen, actief en intensief betrokken bij curriculumontwikkeling en onderwijsinnovatie. In het mbo geldt leven lang ontwikkelen voorts als belangrijke deelnamereden, terwijl binnen het hbo de toegang tot praktijkgericht onderzoek zwaar weegt.

42% pps-en gericht op cross-sectorale uitdagingen
De door het kabinet geformuleerde maatschappelijke uitdagingen – zoals energietransitie en veiligheid – worden in het onderwijs steeds belangrijker. Dit vraagt ook om meer samenwerking met het bedrijfsleven voor goede leeromgevingen met kennis over het stimuleren van innovatie en het ontwikkelen van nieuwe technologieën. Uit de impactmeting blijkt dat maar liefst 42% van de pps-en zich nadrukkelijk richt op deze cross-sectorale uitdagingen. De high tech sector is het sterkst vertegenwoordigd met maar liefst 97 pps-en verspreid over Nederland, zoals het Field Lab Shared Smart Factory, gevestigd in de voormalige Philips armaturenfabriek in Emmen, die toegankelijk is voor de kleinere bedrijven zoals startups en MKB bedrijven.

Hans de Jong, President van Philips Nederland: “Er kán en móet meer”
Hans de Jong, President van Philips Nederland en vice-voorzitter van FME, juicht de groei van het aantal pps-en toe, maar tegelijkertijd is hij ook kritisch: “Er kán en móet meer. We staan als land voor enorme maatschappelijke uitdagingen. Het antwoord op deze uitdagingen is elkaar opzoeken. We hebben iets ontdekt en gecreëerd wat écht werkt. Bedrijven die nog niet actief zijn in een pps, roep ik dan ook op om zelf in actie te komen. Want alleen met veel meer bedrijven die écht samenwerken met het onderwijs kunnen we genoeg talent opleiden voor onze innovatie-samenleving.”

Overheidsbeleid stimuleert samenwerking
De groei van het netwerk is mede te danken aan stimuleringsmaatregelen vanuit zowel regionale als landelijke overheden. Provincies zien de meerwaarde van de infrastructuur die door pps-en ontstaat voor de regionale arbeidsmarkt. In Noord-Nederland investeren regionale overheden in de pps GAS 2.0 waarmee men vakmensen opleidt voor de energietransitie. Provincie Flevoland ondersteunt de Bio Academy. En in de Zaanstreek werken overheden aan de realisatie van een ZaanCampus voor techniek. Al deze initiatieven die mede vanuit het Techniekpact worden aangejaagd dragen bij aan een innovatiever beroepsonderwijs.

Over Katapult
Katapult is een netwerk van meer dan 300 samenwerkingsverbanden tussen onderwijs en bedrijfsleven en groeit continu. Doelstelling is om de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid te verbeteren. Met als doel het opleiden van jongeren met de juiste skills zodat zij kunnen instromen op de arbeidsmarkt. Dit gebeurt bijvoorbeeld door professionals uit het bedrijfsleven die lessen verzorgen. Of door studenten die tijdens hun opleiding onderzoek doen voor een MKB-bedrijf. Er participeren inmiddels 84.000 studenten, 9.800 bedrijven en 5.000 docenten in deze samenwerkingsverbanden, ook wel Centres of expertise, Centra voor innovatief vakmanschap en pps-en in het beroepsonderwijs. Katapult is onderdeel van Platform Talent voor Technologie. Meer informatie: www.wijzijnkatapult.nl